دنیای اطلاعات: سابقه درمان بیماری ها با گیاهان دارویی به قدمت تاریخ زیست انسان بر روی کره زمین است وانسان به کمک گیاهان دارویی خود را درمان کرده و می کند. انسان تنها با داروهای شیمیایی درمان نمی شود بلکه همه عوامل طبیعی نقش درمان را دارند و دارو نهایتا نقش پیشگیری را در برابر بیماری ها ایفا می کند. وجود گیاهان در طبیعت یکی از نعمتهای بزرگ الهی محسوب می شود این بیماری بر اثر تغییرات هورمونی حاصله نظیر کم شدن مقدار آندرسترون و یا افزایش مقادیر سرمی استروژن، استرادیول و آندروژن بوجود می آید.
داروهای گیاهی در درمان بزرگی خوش خیم پروستات
نقش درمانی داروهای گیاهی ازقبیل گزنه، تخم کدو،گندم ،سیاه دانه ومیوه آلو از مدتها پیش دردرمان بزرگی خوش خیم پروستات به اثبات رسیده است امروزه نیز قرص و کپسول‌های تهیه شده از این داروهای گیاهی در کشورهای پیشرفته برای درمان بیماری فوق کاربرد دارد.
در ایران نیز یکی از داروهای درمانی بیماری مذکور با نام پروستاتان از گیاهان تهیه شده است ، علاوه برگیاهان یاد شده، نقش درمانی برخی گیاهان مانند دسته ای از نخل‌ها در آمریکای‌جنوبی، گل زرد آفریقایی در آفریقا و نیز گیاهانی از نژاد کاج و صنوبر در درمان بزرگی خوش خیم پروستات به اثبات رسیده است.
اینکه امروزه دو دسته از داروهای مهم‌شیمیایی که درمان بیماری بزرگی‌خوش‌خیم پروستات به‌کارمی‌روند شامل داروهای ضد تسترون و داروهای مهارکننده سمپاتیک هستند ،این درحالیست که گیاهان نه تنها این دو خاصیت (ضد تسترون و مهارکننده سمپاتیک) را دارا هستند بلکه خاصیت ضد التهابی و ضد هورمون رشد داشته و دارای استروژن و پروستاگلندین(که دارای خاصیت ضد التهاب بوده و نقش اساسی در سنتز را برعهده دارد) را دارا هستند.
البته افراد نباید از مصرف داورهای شیمیایی خودداری کرده و تنها به مصرف داروهای گیاهی روی آورند چراکه مقدار موثر موجود در فرآورده های گیاهی برای قضاوت بالینی نتیجه درمان به طور علمی قابل اثبات نیست.
شرکت‌ها و کارخانه های تولید داروهای گیاهی تابع قوانین کنترل دارویی آن کشور نیستند و نیز فروشگاه‌ها منعی برای فروش اینگونه داروها ندارند، اما این مسئله نباید موجب عدم‌کنترل داروهای گیاهی توسط مسئولین‌شود و تحقیق درخصوص این داروها همواره ضروری و لازم است.
در پایان مطالعات دقیق با گروه شاهد را در زمینه تاثیر داروهای گیاهی در درمان بزرگی خوش‌خیم پروستات ضروری دانسته و افرادی که بیماری آنها به مرحله جراحی رسیده است باید تحت عمل قرار گیرند و بدانند که مصرف داروهای گیاهی وحتی شیمیایی در درمان پروستات آنها موثر نخواهد بود.
لازم به‌ذکراست؛ بزرگی‌خوش‌خیم‌پروستات منجربه اشکال در تخلیه ادرار و احتباس‌ادرار و درنهایت عفونت ادراری و نارسایی کلیه می‌شود.
در کنار مصرف مواد غذایی مناسب برای پیشگیری از ابتلاء، چنانچه بیماری حاد شود، می‌توان از گیاهان دارویی مفید برای درمان اختلالات پروستات (به ویژه تورم) بهره جست. از جمله این گیاهان دارویی می‌توان به نخل اره‌ای ایرانی، گزنه، کدوی پوست کاغذی، کتان روغنی، شیرین بیان، قارچ گانودرما، جینسینگ آسیایی، تویا، سویا، ادریسی، دم‌اسب، ذرت، شبدر قرمز، چای سبز، انگور خرس، مِلون تلخ(خربزه وحشی)، بارهنگ(اسفرزه) آبی و خربزه درختی اشاره کرد که اینک به توضیح آنها می‌پردازیم:
۱- دانه‌های کدوی طبی (کدوی بذر برهنه):
این گیاه، بومی ایران نبوده و در طی سالیان گذشته توسط دکتر رضا امیدبیگی وارد کشور گردیده که در همین جا می‌بایست از زحمات و خدمات ارزنده ایشان در جهت احیاء طب سنتی با استفاده از گیاهان دارویی اصلاح شده و کمک به حفظ عرصه‌های طبیعی کشور تشکر و قدردانی نمود. قسمت مورد استفاده این گیاه در درمان تورم پروستات و سوزش مجاری ادراری، دانه‌های بدون پوست میباشند که به صورت خام و یا فرآوری شده (روغن حاصل از دانه‌ها) مورد استفاده قرار می‌گیرند. افراد دچار چنین اختلالاتی می‌توانند روزی سه نوبت در هر نوبت بین ۱۰ تا ۱۵ عدد از دانه‌ها و یا در صورت دراختیار داشتن روغن آن، روزی سه نوبت در هر نوبت ۱۵ تا ۲۰ قطره از روغن را میل نمایند.
۲- گزنه (انجره):
گیاهی گرم و خشک که عمدتاً از پیکر رویشی آن(ساقه، برگ و ریشه) برای درمان استفاده می‌شود. به منظور درمان تورم و التهاب پروستات می‌توان روزی سه نوبت در هر نوبت یک قاشق مرباخوری از پیکر رویشی خشک و خرد شده گزنه را در یک فنجان آب جوش دم کرده، پس از ۱۵ دقیقه میل نمود. هم‌چنین دم کرده ریشه گزنه نیز در درمان تورم پروستات بسیار مفید است.
۳ـ نخل اره‌ای ایرانی:
این گیاه نوعی نخل زینتی است که عموماً در شرایط آب و هوایی گرم رشد می‌یابد. قسمت مورد استفاده این گیاه میوه‌های رسیده سیاه مایل به آبی است که پس از خشک شدن استفاده می‌شود. این میوه معمولاً به صورت‌های ذیل استفاده می‌شود:
میوه خام خشک، چای، پودر میوه خشک شده، قرص میوه خشک شده و تنتورهای مایع.
۴ـ چای سبز:
این گیاه به لحاظ دارا بودن ماده کوئرسیتین که یک آنتی اکسیدان بسیار قوی می‌باشد، در درمان تورم پروستات مفید است. هم‌چنین به دلیل خاصیت ضد باکتریایی این ماده، از چای سبز در درمان التهاب پروستات نیز استفاده فراوانی می‌شود. جهت مصرف می‌توان روزانه سه نوبت، هر نوبت یک قاشق مرباخوری از چای سبز را در یک لیوان آب جوش دم کرده، پس از ۱۵ دقیقه میل نمود.
۵ـ کتان روغن:
قسمت مورد استفاده این گیاه، دانه‌های آسیاب شده آن و یا روغن استخراج شده از دانه‌ها می‌باشد. لازم به ذکر است دانه‌های کتان دارای طبیعت گرم و تر میباشند. جهت مصرف می‌توان روزانه سه نوبت هر نوبت یک قاشق مرباخوری از پودر کتان و یا یک قاشق چای‌خوری روغن دانه‌ها را مصرف نمود.
۶ـ شیرین بیان:
گیاهی است با طبیعت گرم و خشک که ریشه و ریزوم‌ها، اندام دارویی آن محسوب می‌شوند. اگر چه کاربرد اصلی این گیاه، درمان اختلالات مربوط به سیستم گوارش نظیر زخم معده، زخم روده، زخم اثنی عشر و ورم معده و روده می‌باشد، اما در درمان تورم پروستات نیز مفید است. مصرف روزانه سه نوبت دم کرده پودر ریشه شیرین بیان، هر نوبت یک قاشق چای‌خوری در یک لیوان آب جوش و پس از ۱۵ دقیقه میل نمودن، جهت درمان بسیار مؤثر می‌باشد. درصورت موجود نبودن پودر می‌توان از جوشانده ریشه‌های خرد شده استفاده نمود.
۷ـ دم اسب:
گیاهی است که در نواحی معتدل و مرطوب جهان یافت می‌گردد. طبیعت این گیاه سرد و خشک است و اندام مصرفی آن پیکر رویشی گیاه می‌باشد. به لحاظ وجود ماده سیلیکا دراین گیاه، مصرف آن می‌تواند التهاب‌های پروستات و مشکلات ادراری را به حداقل برساند. مصرف روزانه دو گرم از پودر گیاه خشک شده دم اسب برای درمان التهاب پروستات توصیه شده است. مصرف بیشتر آن عوارضی نظیر افزایش فشارخون را به دنبال خواهد داشت.
۸- شبدر قرمز:
دارای طبیعتی گرم و تر بوده و اندام مصرفی آن گل‌ها میباشند. مصرف سه نوبت در روز از دم کرده یک قاشق مرباخوری از گل‌های خشک شده آن و میل نمودن آن پس از ۱۵ دقیقه می‌تواند برای درمان تورم پروستات مفید باشد.
منبع: نیک صالحی
