دنیای اطلاعات مرجع کامل اطلاعات
دنیای اطلاعات: هرمهای مصری از مهمترین و باشکوهترین سازههای بر جای مانده از تمدن مصر باستان هستند که نمادهای این تمدن نیز بهشمار میروند. تعداد ۱۳۸ هرم شناخته شده تا سال ۲۰۰۸ در مصر موجود بودند که بیشتر آنها آرامگاه فرعونها و شهبانوهایشان در دورههای دودمانی کهن و میانه هستند.
نخستین هرمهای ساخته شده در مصر در سقاره، شمال غربی ممفیس قرار دارند. قدیمیترین این هرمها، هرم جوزر است که مربوط به شاه جوزر از دودمان سوم میشود. هرم و مجموعه آرامگاه کنار آن توسط وزیر دانشمند جوزر، ایمهوتپ، طراحی و ساخته شدند و قدیمیترین سازههای ساخته شده توسط بشر از سنگتراشخورده بهشمار میروند.
نامدارترین هرمهای مصری اما مجموعه اهرام جیزه هستند که در منطقه جیزه در حومه قاهره قرار دارند و از بزرگترین سازههای ساخته شده در تاریخ بشر بهشمار میروند. این هرمهای سهگانه تنها بناهای بازمانده از میان هفت عجایب جهان باستان هستند که هنوز بر جای ماندهاند.
کشف یک سیستم شیبدار بسیار پیچیده در اهرام ثلاثه مصر میتواند پرده از رازی بردارد که قرنها بسیاری از تاریخدانان و باستانشناسان را به خود مشغول کرده بود: مصریان باستان چگونه توانستند اهرام ثلاثه و دیگر عجایب مصر را بسازند؟ زمانی که اهرام ثلاثه دو هزار ساله شدند، یک تاریخدان مصری به نام دیودوروس سیکولوس، از این سازه عجیب دیدن کرد و آنچه که میدید او را به شدت حیرتزده کرد زیرا «ماشینهایی که توان بالا بردن چنین سازههای سنگینی را داشتند هنوز اختراع نشده بودند». اما شاید مصریان باستان راهحلی فوق تصور برای بالا بردن چنین سازههای سنگی غولپیکری یافته بودند.
اخیرا باقیماندههای یک سیستم شیبدار باستانی ۴٫۵۰۰ ساله در یک معدن سنگ مرمر سفید در بیابان مصر توسط محققان دانشگاه لیورپول و موسسه فرانسوی باستانشناسی شرقی در قاهره کشف شده است. بر اساس نظریات این محققان، کارگران فعال در ساخت اهرام مصر این تکههای سنگی بزرگ که هر کدام از آنها صدها تن وزن و طول داشتند را با سورتمههای غولپیکر جابجا میکردهاند. یانیس گوردون، مدیر ماموریت مشترک باستانشناسان در این باره چنین میگوید: «این سیستم از یک سطح شیبدار مرکزی با دو راهپله در اطراف آن تشکیل شده که هر کدام دارای سوراخهای زیادی هستند. با استفاده از سورتمهای که یک سنگ را حمل میکند و با طناب به این سوراخها متصل شده، مصریان باستان میتوانستند سنگهای مرمر سفید را از معدن بیرون کشیده و از این سطح شیبدار با شیب ۲۰ درصد یا بیشتر به سمت بالا بکشند».
در دو طرف این سطح شیبدار باستانی که در معدن سنگ مرمر سفید هاتنوب کشف شد، دو سری سوراخ وجود دارند که با هر بار کشیده شدن طناب سورتمه توسط کارگران، طنابهای گذشته از درون سوراخها وزن سنگ را برای مدتی تحمل میکردند تا کارگران برای یک تقلای دیگر آماده شوند. کارگردان در دو ردیف و در دو طرف راهپله به سمت بالا حرکت میکردند و همراه خود طناب را میکشیدند تا محموله به سمت بالا حرکت کند. ستونهای چوبی بزرگی که هر کدام نزدیک به ۶۰ سانتیمتر ضخامت داشتند برای انتقال محمولههای سنگی بسیار حیاتی بودهاند. این ستونهای چوبی به کارگران امکان میداد که دو گروه کارگر همزمان از بالا و پایین محموله را به سمت بالا بکشند. سطح شیبدار مذکور با توجه به وزن سنگهایی که کارگران از ارتفاع بال میبردند، احتمالاً دو برابر زاویهای که قبلاً گفته میشد شیب داشتهاند.
گوردون در این باره میگوید: «این سیستم تاکنون در هیچ جای دیگری کشف نشده است. مطالعه رد ابزارها و وجود دو دستورالعمل خوفو ما را به این نتیجه رساند که این سیستم دستکم به دوره حکمفرمایی خوفو، سازنده اهرام ثلاثه در جیزا باز میگردد». اهرام ثلاثه از بیش از ۲ میلیون قطع سنگی ساخته شده که هر کدام بیش از ۲ تن وزن دارند و فضایی به اندازه ۱۳ هکتار را در بر میگیرند.
اهرام ثلاثه مهمترین و مشهورترین سازه باستانی در دنیای امروزی و تنها سازه در میان عجایب هفتگانه است که هنوز سرپا مانده است. اهرام ثلاثه اولین هرم نبود اما بر اساس سایز، بلندترین سازه روی زمین تا قرن نوزدهم میلادی به شمار میآمد. این سازه شگفتانگیز در فلات جیزا در مصر واقع شده که اکنون در حوالی شهر قاهره قرار دارد. تاریخدانان بر این باورند که اهرام ثلاثه در طول دوران حکمفرمایی شاه خوفو که از سال ۲۵۸۹ تا ۲۵۶۶ قبل از میلاد زندگی میکرده ساخته شده است.
تئوریهای مختلفی در مورد هدف از ساخت این سازه مطرح شده است اما قابل قبولترین این تئوریها این است که اهرام ثلاثه را به عنوان مقبرهای برای فرعون وقت مصر ساختهاند. این نظریه که اهرام را با استفاده از نیروی کار بردهها ساختهاند نیز با چالشهایی روبرو شده است. برخی از تاریخدانان بر این باورند که اهرام ثلاثه جیزا و دیگر مقبرهها و بناهای یادبود کشور مصر توسط مصریهایی که به خاطر مهارتهایشان استخدام شده و دستمزد دریافت میکردند ساخته شدهاند.
بر اساس نظریهای دیگر، مردم اقصی نقاط مصر باستان به دلایل متفاوت بر روی ساخت این بنای یادبود کار کردهاند تا خانهای برای پادشاه خود بسازند که تا ابدیت دوام داشته باشد. شکی وجود ندارد که ساخت اهرام ثلاثه مصر منابع مالی بیپایانی نیاز داشته و این امر تنها با کمک کارگران ماهر و ساده صورت گرفته است.
آیا باز هم برایتان سوال است که اهرام مصر را چه کسی ساخت؟ جالب است بدانید اگر امروز با فناوری تکنولوژیهای پیشرفته قرار بود هرم بزرگ مصر را بسازند به هزینهای حد.د ۵ میلیارد دلار با کار شبانهرزی ۲ هزار کارگر و مدت زمان حداقل ۵ سال زمان نیاز بود. این در حالی است که این هرم در ۴۵۰۰ سال قبل توسط ۲۰ هزار کارگر طی فقط ۲۰ سال ساخته شده است! هرم بزرگ جیزه از ۲٫۳ میلیون قطعه سنگ ساخته شده که هرکدام از آنها، ۳ تن وزن دارند. این یعنی وزن هرم بزرگ جیزه چیزی در حدود ۶ و نیم میلیون تن است! بسیاری اعتقاد دارند اهرام مصر را فضایی ها ساختهاند. اهرام مصر از نظر اندازه واقعا فرا انسانی هستند، از لحاظ لجستیکی، جابه جایی و برش هر سنگ، قرارگیری و استقرار آن، تنها ۵ دقیقه زمان برده و این موضوع، تقریبا غیرقابل باور است. یکی از عجایب هرم بزرگ، این است که این هرم درواقع ۸ وجه دارد نه ۴ وجه! و این حالت از زمین قابل مشاهده نیست، بلکه فقط از آسمان وآن هم زیر تابش خاصی از نور خورشید مشاهده میشود. اگر اطلاعات اهرام ثلاثه تا اینجا برایتان جالب بود، یک نکته دیگر را نیز باید بدانید، در هنگام ساخت اهرام ثلاثه مصر، ماموتها هنوز منقرض نشده بودند! اگرچه اکثر ماموتها، ده هزار سال پسش، از بین رفتند اما جمعیت کمی از آنها تا ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد زنده بودند. بر خلاف تصور عموم، اهرام ثلاثه در وسط بیایان دور از شهر واقع نشده، بلکه آنها درست در نزدیکی شهر قاهره قرار دارند. هرچند اغلب تصاویر به گونهای گرفته شده که اهرام را در وسط بیابان نشان میدهند.
