لیلا حاتمی (بازیگر)

اولین حضورش در سینما در نقش کودکی کمال‌الملک (در فیلم «کمال الملک» به کارگردانی پدرش علی حاتمی) بود. در سال ۱۳۷۰ در فیلم دلشدگان که آن هم ساخته پدرش علی حاتمی بود ایفای نقش کرد. پس از آن در ۱۳۷۵ برای اولین بار در یک کار سینمایی در فیلمی که کارگردان‌اش پدرش نبود (فیلم لیلا از داریوش مهرجویی) نقش یک زن نازا را ایفا کرد و برای آن دیپلم افتخار جشنواره فیلم فجر را گرفت. فیلم موفق دیگر او آب و آتش بود که در آن نقش یک زن روسپی (مریم) را به خوبی اجرا کرد. بازی آتیلا پسیانی زوج و پسر عموی مریم از نکات درخشان دیگر فیلم بود. در تمرینات تئاتر منهای دو داوود رشیدی بسیار خوش درخشید اما به دلیل بیماری مجبور خارج شدن از تیم شد.
در سال۱۳۸۹ به همراه اصغر فرهادی و چندی از بازیگران فیلم جدایی نادر از سیمین به جشنوارهٔ فیلم برلین دعوت شد ولی به هر دلیلی که برخی آن را بازی در فیلم بعدیش (پله اخر) می‌دانند در اختتامیه شرکت نکرد. که در آن مراسم به همراه ساره بیات و سارینا فرهادی برنده خرس نقره‌ای بهترین گروه بازیگران زن شد.
در بهار سال۱۳۹۰ در مراسم فرش قرمز فیلم جرم(مسعود کیمیایی) به همراه علی مصفا شرکت کرد.
در تابستان همین سال به دنبال اکران جدایی نادر از سیمین به فرانسه و ایتالیا سفر کرد و در افتتاحیهٔ اکران فیلم همراه با اصغر فرهادی حضور داشت.
و سر انجام پس از نامزدی جدایی نادر از سیمین در بخش بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان اسکار در زمستان سال ۹۰ همراه اصغر فرهادی و پیمان معادی راهی مراسم اسکار در آمریکا شد.
پس از آن در مراسم اختتامیه جشنواره کن شرکت کرد و جایزه بزرگ این جشنواره را به متئو گارونه کارگردان ایتالیایی فیلم واقعیت اهدا کرد. چند ماه بعد لیلا حاتمی به همراه همسرش علی مصفا و فرزندانش برای اکران فیلم پله آخر در جشنواره کارلووی واری راهی جمهوری چک شد و جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن این جشنواره را نیز به خاطر بازی در این فیلم کسب کرد. بعد از آن در پی اقامت علی مصفا در فرانسه برای حضور در فیلم جدید اصغر فرهادی به همراه وی عازم فرانسه شد و چندین ماه در آنجا اقامت داشت. پس از بازگشتش به ایران در پاییز ۹۲ به همراه علی مصفا در مراسم بزرگداشت داریوش مهرجویی شرکت کرد.
لیلا حاتمی در بیشتر فیلم‌هایش نقش زنی از طبقات بالای اقتصادی یا فرهنگی جامعه، با روحیه خونسرد و شخصیت مستقل و محکم را بازی کرده‌است.

همکاری با کارگردانان

لیلا حاتمی تا کنون بیشتر همکاری را با داریوش مهرجویی داشته‌است که در چهار فیلم او به ترتیب:لیلا.میکس. آسمان محبوب و نارنجی پوش بازی کرده‌است. لیلا یکی از مشهور ترین فیلم‌های مهرجویی و همچنین از به یادماندنی ترین نقش‌های لیلا حاتمی را در خود جای داده‌است.
پس از آن ایشان با کارگردان‌هایی چون:علی مصفا، فریدون جیرانی، علیرضا رئیسیان و علی حاتمی (دو فیلم) بیشترین همکاری را داشته‌اند.
لیلا حاتمی شخصاً کارگردان، فیلمنامه و نقشی که قرار است به عهده بگیرد را مهم ترین عوامل برای انتخاب پیشنهاد بازی می‌شمارد. و معتقد است نقشی که خوب نوشته شده باشد را خوب هم می‌توان بازی کرد. از میان کارگردانان کار با داریوش مهرجویی را راحت تر می‌شمارد.
هم چنین او با کارگردان‌های فیلم اولی چون فردین صاحب زمانی، صفی یزدانیان و عادل یراقی همکاری داشته‌است.

حواشی حضور در جشنواره کن ۲۰۱۲

لیلا حاتمی در حالی در شصت و پنجمین دوره جشنواره کن ظاهر شد که در مراسم پایانی، جایزه بهترین فیلم این دوره کن را به ماتئه گارونه به خاطر فیلم واقعیت اهدا کرد. وی که با لباسی پوشیده در این جشنواره شرکت کرده بود، لباسش از سوی سایت اِل، که اخبار دنیای مد را پی‌گیری می‌کند، به عنوان یکی از ده پوشش برتر مراسم اختتامیه جشنواره کن انتخاب شد. اما معاونت اجتماعی فرماندهی نیروی انتظامی ضمن اعتراض به وضعیت سینما، در مراسمی به انتقاد از لیلا حاتمی پرداخت و اظهار داشت: «اینکه هنرپیشه زنی در جشنواره کن و یا دیگر جشنواره‌ها با یک لباس بد و مستهجن و حجاب نامناسب ظاهر شود و با مردم نامحرم دست بدهد، الگو می‌شود و این رفتار کجای انقلابی است که ما انجام داده‌ایم؟» وی در ادامه اظهارات خود سینماگران ایرانی را به دلیل آنچه عدم اعتراض آنها به نحوه پوشش لیلا حاتمی عنوان داشت، مورد انتقاد قرار داد.

اعطای نشان هنر و ادب فرانسه به وی

سفارت فرانسه طی بیانه‌ای اعلام کرد نشان ادب و هنر درجه شوالیه توسط وزیر فرهنگ و ارتباطات این کشور به لیلا حاتمی اعطا شده‌است. در قستمی دیگر از این بیانه آمده: “این نشان به خاطر خلاقیت هنری یا ادبی و یا به خاطر مشارکت در تلالوی هنر و ادب، در فرانسه و در جهان به هنرمندان اعطا می‌شود.

جشنواره فیلم کن ۲۰۱۴

لیلا حاتمی در این جشنواره به عنوان یکی از هشت نفر هیئت داوران انتخاب شد.

حاشیه‌های جشنواره کن ۲۰۱۴

لیلا حاتمی در این جشنواره با ژیل ژاکوب دبیر و رئیس جشنواره دست داده و روبوسی کرد که انتشار تصویر و فیلم این عمل در فضای مجازی جنجال فراوانی ایجاد کرد..

واکنش ها

وزیر ارشاد وقت دکتر جنتی طی سخنرانی این عمل خانم حاتمی را غیرقابل قبول و دفاع دانست. حسین نوش‌آبادی معاون پارلمانی وزیر فرهنگ و ارشاد در واکنش به این عمل خانم حاتمی بیان کرد: حضور شخصیت‌های هنری و هنرمندان ایرانی در خارج از کشور اگر با رعایت شئونات اسلامی و احترام به فرهنگ ملت و اعتقادات ایران باشد امری پسندیده است اما اگر این حضور با بی توجهی به ارزش‌های جامعه و معیارهای اخلاقی ما باشد ملت ایران این رفتار را نمی‌پذیرند.
وی با بیان اینکه هنرمندان زن ایرانی سمبل زنان ایرانی در خارج از ایران هستند، افزود: حضور نامناسب زنان ایرانی در خارج از کشور مخصوصاً هنرمندان که مورد احترام مردم ما هستند از طرف ایرانی وطن‌پرست و علاقه‌مند به ایران مورد قبول نیست. زنان ایرانی چه هنرمند و چه غیر هنرمند همیشه مظهر عفت و پاکی بوده‌اند، بنابراین اینگونه حضورهای نامناسب که اخیراً در جشنواره کن اتفاق افتاده همسو با اعتقادات دینی ما نیست. امیدوارم کسانی که به عنوان ایرانی در مجامع بین‌المللی شرکت می‌کنند به اعتبار و منزلت ایرانیان توجه داشته باشند تا چهره زن ایرانی در دنیا بد و خدشه‌دار نشان داده نشود. احترام گذاشتن به مردم توسط هنرمندان یعنی قبول داشتن باورها و خواسته‌های آنها، بنابراین هنرمندان باید به خواسته‌ها و معنویت مردم خود احترام بگذارند.» لاله افتخاری، عضو هیات رییسه کمیسیون فرهنگی مجلس اصولگرای نهم، نیز در واکنش به این عمل بیان کرد: ما انتظار داریم وزارت ارشاد با جدیت با این مساله و با کسانی که به این نحو رفتار می‌کنند برخورد کند. نباید بازیگران و هنرمندانی که بخواهند از خطوط قرمز عبور کنند، جایگاهی در سینمای ما داشته باشند؛ ما انتظار داریم وزارت ارشاد با جدیت با این مساله و با کسانی که به این نحو رفتار می‌کنند برخورد کند. نباید زنانی که در بستر نظام جمهوری اسلامی امکاناتی برایشان فراهم شده تا به هنری دست پیدا کنند از این بستر سوء استفاده کنند و به آبروی نظام اسلامی ضربه بزنند.

واکنش دبیر جشنواره کن

پس از بازتاب عمل خانم حاتمی در رسانه‌های داخلی و خارجی ایران، ژیل ژاکوب، رئیس جشنواره کن، در صفحه توئیتر خود نسبت به این مسئله و واکنش مسئولان ایرانی دز صفحه تویتر خود نوشت:
این جنجال‌ها بی‌اساس است چون این مسئله (روبوسی یک آقا با یک خانم) در فرهنگ غرب کاملاً عادی است. این من بودم که برای بوسیدن خانم حاتمی پیش‌قدم شدم، در آن لحظه، او برای من نماینده سینمای ایران بود

فیلم‌های سینمایی

[نام فیلم (کارگردان، سال ساخت)] به ترتیب زمان فیلمبرداری
۱- کمال‌الملک (علی حاتمی، ۱۳۶۲)
۲- دلشدگان (علی حاتمی، ۱۳۷۰)
۳- لیلا (داریوش مهرجویی، ۱۳۷۵)
۴- شیدا (کمال تبریزی، ۱۳۷۷)
۵- میکس (داریوش مهرجویی، ۱۳۷۸)
۶- آب و آتش (فریدون جیرانی، ۱۳۷۹)
۷- مربای شیرین (مرضیه برومند، ۱۳۷۹)
۸- ایستگاه متروک (علیرضا رئیسیان، ۱۳۸۰)
۹- ارتفاع پست (ابراهیم حاتمی‌کیا، ۱۳۸۰)
۱۰- سیمای زنی در دوردست (علی مصفا، ۱۳۸۲)
۱۱- سالاد فصل (فریدون جیرانی، ۱۳۸۳)
۱۲- حکم (مسعود کیمیایی، ۱۳۸۳)
۱۳- شاعر زباله‌ها (محمد احمدی، ۱۳۸۳)
۱۴- هر شب تنهایی (رسول صدرعاملی، ۱۳۸۶)
۱۵- شیرین (عباس کیارستمی، ۱۳۸۶)
۱۶- بی‌پولی (حمید نعمت‌الله، ۱۳۸۷)
۱۷- چهل‌سالگی (علیرضا رئیسیان، ۱۳۸۷)
۱۸- پرسه در مه (بهرام توکلی، ۱۳۸۸)
۱۹- چیزهایی هست که نمی‌دانی (فردین صاحب‌الزمانی، ۱۳۸۸)
۲۰- آسمان محبوب (داریوش مهرجویی، ۱۳۸۸)
۲۱- سعادت‌آباد (مازیار میری، ۱۳۸۹)
۲۲- جدایی نادر از سیمین (اصغر فرهادی، ۱۳۸۹)
۲۳- آشنایی با لیلا (عادل یراقی، ۱۳۹۰)
۲۴- پلۀ آخر (علی مصفا، ۱۳۹۰) [+ طراح صحنه و لباس] ۲۵- نارنجی‌پوش (داریوش مهرجویی، ۱۳۹۰)
۲۶- سر به مهر (هادی مقدم‌دوست، ۱۳۹۱)
۲۷- در دنیای تو ساعت چند است؟ (صفی یزدانیان، ۱۳۹۲)
۲۸- دوران عاشقی (علیرضا رئیسیان، ۱۳۹۳)
۲۹- من (سهیل بیرقی) ۱۳۹۴
۳۰- رگ خواب (حمید نعمت‌الله) ۱۳۹۵
۳۱- دل دیوانه (بهمن فرمان آرا) ۱۳۹۵

سریال‌های تلویزیونی

۱- طلاق (مسعود اسداللهی، ۱۳۵۶)
۲- هزاردستان (علی حاتمی، ۱۳۵۸-۱۳۶۷)
۳- زیر گنبد کبود (مرضیه برومند، ۱۳۶۱)
۴- کیف انگلیسی (سید ضیاءالدین دری، ۱۳۷۸)
۵- پریدخت (سامان مقدم، ۱۳۸۶)

سایر فیلم‌ها

۱- جهان پهلوان تختی (علی حاتمی، ۱۳۷۵): دستیار دوم کارگردان
۲- فریب شعر (علی مصفا، ۱۳۷۶): طراح صحنه
۳- هم‌سایه (علی مصفا، ۱۳۸۰): طراح صحنه و لباس و مسئول تدارکات
۴- در جست‌وجوی شهرزاد (صفی یزدانیان، ۱۳۸۱): گویندۀ گفتار متن
۵- قایق‌های من (صفی یزدانیان، ۱۳۸۴): فقط صدا
۶- فیلمی کوتاه دربارۀ «حکم» (نیما حسنی‌نسب، ۱۳۸۸): مستند
۷- مهرجویی: کارنامۀ چهل ساله (مانی حقیقی، ۱۳۸۸): مستند
۸- قالی ایرونی ما (مسعود بخشی، ۱۳۸۹): گویندۀ گفتار متن
۹- از ایران: یک جدایی (آزاده موسوی، کورش عطائی، ۱۳۹۲): مستند

جشنواره ی فیلم فجر

– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای دوران عاشقی، دورۀ سی‌وسوم، ۱۳۹۳
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای نارنجی‌پوش، دورۀ سی‌ام، ۱۳۹۰
– نامزد جایزۀ بهترین طراحی صحنه و لباس برای پلۀ آخر، دورۀ سی‌ام، ۱۳۹۰
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای جدایی نادر از سیمین، دورۀ بیست‌ونهم، ۱۳۸۹
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر زن برای چیزهایی هست که نمی‌دانی در بخش مسابقۀ فیلم‌های اول، دورۀ بیست‌ونهم، ۱۳۸۹
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای چهل‌سالگی، دورۀ بیست‌وهشتم، ۱۳۸۸
– برندۀ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای بی‌پولی، دورۀ بیست‌وهفتم، ۱۳۸۷
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای سالاد فصل، دورۀ بیست‌وسوم، ۱۳۸۳
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای ایستگاه متروک، دورۀ بیستم، ۱۳۸۰
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای شیدا، دورۀ هفدهم، ۱۳۷۷
– برندۀ دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن برای لیلا، دورۀ پانزدهم، ۱۳۷۵

جشن خانه سینما

– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای پلۀ آخر، دورۀ شانزدهم، ۱۳۹۳
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای پرسه در مه، دورۀ چهاردهم، ۱۳۸۹
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای ارتفاع پست، دورۀ ششم، ۱۳۸۱
– برندۀ تندیس خانۀ سینما به عنوان بهترین بازیگر نقش اول زن برای آب و آتش، دورۀ پنجم، ۱۳۸۰

انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی

– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای سربه‌مهر، ۱۳۹۲
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای پلۀ آخر، ۱۳۹۱
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای پرسه در مه، ۱۳۸۹
– برندۀ جایزۀ بهترین بازیگر نقش اول زن برای بی‌پولی، ۱۳۸۸

جشن سینمایی دنیای تصویر (تندیس حافظ)

– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر زن برای پلۀ آخر، چهاردهمین دوره، ۱۳۹۳
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر زن برای بی‌پولی، دوازدهمین دوره، ۱۳۹۰
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر زن برای ارتفاع پست، ششمین دوره، ۱۳۸۱
– نامزد جایزۀ بهترین بازیگر زن برای شیدا، سومین دوره، ۱۳۷۸
– برندۀ جایزۀ بهترین بازیگر زن برای لیلا، نخستین دوره، ۱۳۷۶

جوایز جهانی

– برندۀ گوی بلورین بهترین بازیگر زن از چهل‌وهفتمین جشنوارۀ فیلم کارلووی واری برای فیلم پلۀ آخر، ۲۰۱۲
– نامزد جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن در ششمین دورۀ جوایز فیلم آسیا (AFA) برای جدایی نادر از سیمین، ۲۰۱۲
– جایزۀ فیپرشی بهترین بازیگر زن (همراه با ساره بیات و سارینا فرهادی) از جشنوارۀ فیلم پالم اسپرینگز برای جدایی نادر از سیمین، ۲۰۱۲
– برندۀ خرس نقره‌ای بهترین بازیگر زن (همراه با ساره بیات، سارینا فرهادی و کیمیا حسینی) از شصت‌ویکمین جشنوارۀ فیلم برلین برای جدایی نادر از سیمین، ۲۰۱۱
– برندۀ جایزۀ بهترین بازیگر زن از جشنوارۀ فیلم زیمبابوه (حراره) برای هر شب تنهایی، ۲۰۱۰
– برندۀ جایزۀ بهترین بازیگر زن از پانزدهمین جشنوارۀ فیلم مونترال برای ایستگاه متروک، ۲۰۰۲

سایر جوایز

– جایزه سپنتا به عنوان بهترین بازیگر زن ششمین جشنوارۀ فیلم‌های ایرانی سانفرانسیسکو برای آشنایی با لیلا، ۲۰۱۳
– جایزۀ «موفق‌ترین بازیگر نسل دوم و سوم» (به همراه نگار جواهریان و ترانه علیدوستی) از هفتمین جشنوارۀ فیلم پروین، ۱۳۹۱
– جایزه بهترین بازیگر زن سومین جشنوارۀ سینمای حقیقت (یزد) برای فیلم ایستگاه متروک، ۱۳۸۱
– جایزۀ بهترین بازیگر زن سریال تلویزیونی از سومین جشنوارۀ سیما برای کیف انگلیسی، ۱۳۸۰