دنیای اطلاعات: لوکوورین (یا لِدِرفولین) کلسیم فولینات پادزهرمسمومیت با آنتاگونیست‌های اسید فولیک مانند پیریمتامین، متوترکسات یاترمتوپریم می‌باشد. لوکوورین جهت‌جلوگیری از مسمومیت شدید ناشی از مصرف بیش از اندازه متوترکسات یادرمان با مقادیر زیاد این دارو به‌عنوان‌بخشی از برنامه‌های شیمی درمانی سرطان مصرف می‌شود. همچنین لوکوورین برای درمان کم‌خونیهای مگالوبلاستیک ناشی از اسپرو، کمبودهای تغذیه‌ای، آبستنی وشیرخوارگی که درمان با اسید فولیک خوراکی در مورد آن عملی نیست، به‌کارمی‌رود.
نام های تجاری: کلسیم لوکوورین، فولینیک اسید، فاکتور سیترووروم، کلسیم فولینات، کلسیفول، لوکوفولین، روفولین
موارد مصرف
از این دارو به عنوان آنتی دوت آنتاگونیست های اسید فولیک، مانند متوترکسات و به عنوان داروی کمکی فلوئورواوراسیل در درمان سرطان کولورکتال مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنین این دارو برای درمان یا جلوگیری از بروز اختلالات جدی سلول های خونی (مانند ترومبوسیتوپنی، نوتروپنی، کم خونی) ناشی از بعضی داروها (آنتاگونیست های اسیدفولیک مانند متوترکسات، تری ماتوپریم، پیریماتامین) استفاده می شود.
مصرف در دوران حاملگی
C – مطالعات کافی درباره مصرف داروی این گروه در حیوانات نشان داده است که این دارو اثرات جانبی دارد ولی مطالعات کافی برای انسان در دسترس نیست. با اینحال منافع استفاده از دارو در زنان حامله ممکن است در مقابل خطرات احتمالی آن بیشتر باشد. یا اینکه هیچ گونه مطالعه ای در حیوانات و یا مطالعات کافی در انسان وجود ندارد
مصرف در دوران شیر دهی
در شرايط خاص و نظارت ويژه پزشك قابل استفاده است: مطالعات حیوانی مواردی از عارضه جانبی برای جنین نشان داده است و مطالعات انسانی به اندازه کافی در دست نیست. منافع دارو در مقابل خطرات احتمالی، تعیین کننده مصرف یا عدم مصرف این دارو در دوران بارداری است.
نحوه تجویز
به صورت تزریق یا انفوزیون کوتاه از طریق ورید (داخل وریدی، IV).
به صورت قرص خوراکی.
به عنوان تزریق به عضله (عضلانی، IM).
عوارض جانبی
به صورت نادر بثورات ، کهیر، خارش و خس خس سینه ناشی از مصرف دارو گزارش شده است.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
تداخل های دارویی
اسید فولینیک نباید با آنتاگونیست اسید فولیک، مانند متوترکسات، مصرف شود. اسید فولینیک سبب تشدید سمیت و اثر ضد نئوپلاستیک فلوئورواوراسیل، به ویژه در مجرای گوارشی، می شود.
مصرف مقادیر زیاد لوکوورین ممکن است اثر ضد تشنج باربیتورات ها، هیدانتوئین و پریمیدین را خنثی کند. استفاده همزمان لکوورین با فلورواوراسیل ممکن است ضمن افزایش اثرات درمانی آثار سمی فلورواوراسیل را نیز افزایش دهد. اگر چه این دو دارو ممکن است در مواردی با هم مصرف شوند.
موارد منع مصرف
در موارد زیر نبایستی محلول تزریقی کلسیم فولینات مصرف شود:
چنانچه نسبت به کلسیم فولینات (کلسیم فولینات یا اسید فولینیک) یا هر کدام از اجزای جانبی آن سابقه حساسیت داشته باشید.
اگر مبتلا به کم خونی پرنیسیوز یا دیگر اقسام کم خونی های مگالوبلاستیکی ناشی از کمبود ویتامین B12 هستید، بایستی از مصرف این دارو اجتناب کنید.
شرایط نگهداری
در دمای کمتر از 30 درجه سانتیگراد و به دور از نور نگهداری شود.
پرسش های متداول
آیا لوکوورین همان فولیک اسید است؟
به لوکوورین، فولینیک اسید نیز گفته می شود، این دارو بسیار شبیه فولیک اسید می باشد اما همان ماده نیست. فولیک اسید دارویی هست که بدون نسخه نیز در داروخانه ها نیز ارائه می شود، اما لوکوورین تنها با دستور پزشک و ارائه نسخه در دسترس قرار می گیرد.
آیا لوکوورین یک داروی شیمی درمانی است؟
خیر، لوکوورین یک داروی شیمی درمانی نمی باشد بلکه همراه با دارو(های) شیمی درمانی تجویز می شود. به عنوان مثال، برای افزایش اثربخشی داروی 5-فلوئورواوراسیل همراه با آن تجویز می شود.
چرا داروی لوکوورین همراه با متوترکسات تجویز می شود؟
از لوکوورین به منظور کاهش آسیب های ناشی از متوترکسات (یک نوع داروی شیمی درمانی) استفاده می شود. همچنین اگر به هر دلیلی، بیمار میزان بیشتری داروی متوترکسات دریافت کرده باشد، لوکوورین تجویز می شود تا از بروز آسیب های شدید جلوگیری شود. توجه داشته باشید که معمولاً توصیه می شود تا لوکوورین با فاصله حداقل 24 ساعته از متوترکسات مصرف شود، تا اثر درمانی آن را از بین نبرد.
آیا می توان همراه با لوکوورین از فولیک اسید نیز استفاده نمود؟
خیر، مصرف این دو دارو به صورت همزمان می تواند خطر بروز عوارض ناخواسته را بالا ببرد. به همین منظور، نه تنها پیش از مصرف فولیک اسید، بلکه پیش از مصرف هرگونه دارو یا مکمل همراه با لوکوورین با پزشک خود صحبت کنید.
