دنیای اطلاعات: سمنو یکی از اجزا ۷ سین در سر سفره عید نوروز ما ایرانی هاست. اما سمنو به دلیل اینکه از جوانه گندم درست میشود. سرشار از خاصیت و بسیار مقوی است. بنابراین میتوانیم در همه فصول سال آن را درست کنیم و از خوردن آن لذت ببریم. در ادامه طرز تهیه سمنو خانگی با جوانه گندم به همراه تمام نکات ریز و درشت آن را خواهم گفت.
قبل از اینکه طرز تهیه سمنو خانگی با جوانه گندم را توضیح بدهم. شاید سوال شما این باشد که چرا خودمان را به زحمت بیندازیم و سمنو خانگی درست کنیم؟
در جواب این سوال باید گفت که سمنو خانگی از جوانه گندم و بدون هیچ قند مصنوعی آماده میشود؛ در حالی که سمنوهایی که از بیرون تهیه میکنید. معمولاً از آرد است که خواص سمنو خانگی را ندارد و همچنین به آنها شکر هم اضافه میشود.
اگر طرز تهیه سمنو خانگی را تا آخر بخوانید، خواهی دید که بسیار آسان تهیه میشود و درست کردن آن خیلی به صرفه است.
خواص سمنو
- سمنو دارای طبع گرم است و بسیار مقوی است به خصوص برای زنان باردار و کودکان؛
- دارای فیبراست که موجب عملکرد بهتر دستگاه گوارش شده و باعث جلوگیری از یبوست میشود.
- سمنو سرشار از مواد معدنی مانند: فسفر، روی، سلنیوم و پتاسیم است. که برای رشد و تولید انرژی لازم هستند. بنابراین سمنو برای رشد ذهنی و جسمی کودکان بسیار مفید است.
- سمنو داری ویتامین E و همچنین ویتامین های گروه B است. بنابراین موجب سلامت پوست و مو میشود. و ریزش مو را می کاهد.
- سمنو به دلیل طبع گرم، آرامش بخش اعصاب است بعلاوه موجب رفع خستگی میشود.
- سمنو دارای اسید فولیک است که برای سلامت و رشد جنین لازم است.
- و همچنین دارای مقدار قابل توجهی آهن است.
طرز تهیه سمنو خانگی با جوانه گندم
اگر برای اولین بار سمنو درست میکنید، با مواد کمتر شروع کنید. مثلاً یک کیلو گندم و یک کیلو آرد گندم معمولی؛
نکته: آرد گندم برای سمنو باید آرد معمولی باشد. یعنی آرد دارای سبوس، برای پخت سمنو آرد سفید استفاده نکنید.
۱- یک کیلو گندم را پاک کنید و خوب بشویید و برای یک شبانه روز (۲۴ ساعت) آن را با آب سرد آب کنید. آب باید حدود یک بند انگشت روی گندم ها را بگیرد و در این مدت ۳ بار آب گندم ها را عوض کنید.
۲- بعد از ۲۴ ساعت گندمها را ته سینی پهن کنید و یک پارچه نخی خیس روی آنها بکشید و روزی ۲ الی ۳ بار پارچه نخی را خیس کنید تا همیشه گندم ها مرطوب باشند. همچنین میتوانید آن ها را داخل کیسه نخی بریزید و مرتب کیسه را مرطوب کنید.
نکته: گندم ها باید در جای خنک باشند تا خراب نشودند. اگر در فصول گرم قصد دارید سمنو تهیه کنید. کیسه یا سینی حاوی گندم ها را داخل یخچال قرار دهید. تا گندم ها ترش نکنند و خراب نشوند.
معمولا بین ۲ تا ۳ روز طول می کشد تا گندم ها خوب جوانه بزنند. توجه کنید گندم نباید سبز شود وگرنه سمنو تلخ میشود. پس وقتی گندمها خوب ریشه کردند؛ آنها را قبل از اینکه سبز شوند بردارید.
۳- حالا نوبت به چرخ کردن جوانه های گندم میرسد. سعی کنید با ریزترین درجه چرخ گوشتتان آنها را چرخ کنید. یکبار چرخ کردن کافی است.
۴- جوانه های گندم چرخ شده را تیکه تیکه داخل صافی بریزید، روی آنها کم کم آب بریزید و روی آنها دست بکشید تا شیره گندم که سفید رنگ است، از آن خارج شود. و اینکار را تا جایی ادامه دهید که فقط پوسته گندم داخل صافی بماند. برای ۱ کیلو گرم گندم حدود ۸ تا ۱۰ لیتر آب میخواهد.
۵- به همان میزان که گندم در ابتدا آب کردیم یا ۱٫۵ برابر به آرد گندم معمولی نیاز داریم. برای مثال ما یک کیلو گندم برداشتیم پس الان یک کیلو یا حداکثر ۱٫۵ کیلو آرد گندم معمولی را با شیره گندم ها قاطی میکنیم و اینقدر با دست یا قاشق بهم میزنیم؛ تا کاملاً آرد در شیره گندم و آب حل شود و گلوله گلوله نباشد.
۶- حالا می رسیم به حساس ترین مرحله در این مرحله قابلمهی حاوی مواد سمنو را روی گاز با حرارت زیاد قرار می دهیم و با یک کفگیر مدام آنها ار بهم میزنیم تا به جوش بیاید.
نزدیک به جوش آمدن مواد سمنو خیلی غلیظ می شود. به مواد آب اضافه نکنید، چون وقتی شروع به جوشیدن کرد دوباره رقیق می شود.
نکته: حتماً در این مرحله باید مواد سمنو را مدام بهم بزنید. چرا که این مواد از نشاسته است و با کوچکترین غفلت شما ته می گیرد و سمنو خراب میشود. اما وقتی به جوش آمد دیگر نیاز به همزدن ندارد.
وقتی مواد سمنو به جوش آمد؛ تقریباً کار تمام است و باید شعله گاز را خیلی کم کنید در حدی که برنج را دم می گذارید و بعد هر ۱ الی ۱/۵ ساعت سمنو ها را بهم بزنید.
نکته: در این مرحله نیاز نیست تا درب قابلمه را کامل بگذارید. می توانید درب آن را نصفه قرار دهید یا اصلاً درب قابلمه را نگذارید.
۷- معمولاً زمانی که نیاز است تا سمنو بجشود و غلیظ شود بین ۱۰ تا ۱۲ ساعت طول می کشد.
وقتی سمنو ها به غلظت مورد نظر شما رسید؛ روی شعله گاز، شعله پخش کن قرار دهید و با همان حرارت کم درب قابلمه را محکم قرار دهید تا زمانی حدود یک ساعت سمنو دم بکشد.
۹- بعد از یک ساعت دم کشیدن، سمنو آماده است. می توانید با خلال بادام یا پسته و یا هرچیزی که خودتان دوست دارید، آن را تزیین کنید. هرچه سمنو با شعله کم بیشتر بجوشد پررنگ تر میشود. دلیل اینکه سمنو من کمی کم رنگ تر است، این است که شعله گاز من یکم زیاد بود و زودتر به دست آمد.
برای یک کیلو گندم و آرد حدود دو تا ۴ شیشه بزرگ سمنو بدست می آید . و این سمنو کاملاً شیرین و خوشمزه میشود و شما به کوچکترین شیرینی مصنوعی مثل شکر و… نیاز ندارید.
نکاتی که برای درست کردن سمنو خانگی باید بدانید
۱- اگر برای مدت طولانی مثلاً برای ۳ تا ۴ ماه قصد دارید سمنو ها را نگه دارید. اجازه دهید، سمنو شما کاملاً غلیظ شود. چراکه اگر سمنو رقیق باشد و آب داشته باشد، زودتر خراب میشود و کپک میزند.
۲- اگر سمنو خیلی غلیظ شد کمی آب به آن اضافه کنید و بگذارید بجوشد.
۳- برای درست کردن سمنو بهتر است گندوم شمال تهیه کنید. گندوم شمال نسبت به گندوم جنوب سمنو شیرین تر میشود. من هر دو گندوم را امتحان کردم و از گندوم شمال سمونی خیلی شیرین تر بدست اومد.
۴- تفاله های گندم را دور نریزید. این تفاله همان سبوس گندم است که فواید زیادی دارد. آنها را روی یک سینی در هوای آزاد در جلوی نور خورشید پهن کنید تا خشک شوند، آنها را آسیاب کنید و هر موقع با خمیر، قصد تهیه نان های خانگی را دارید، یک قاشق غذا خوری از آن را داخل مواد نان بریزید؛ تا نان شما داری سبوس باشد. همانطور که می دانید بیشتر آردهای بیرونی بدون سبوس هستند و خواص زیادی ندارند.