دنیای اطلاعات: یکی از المان های پرکاربرد و حساس در مدارهای الکترونیکی خازن است. خازن هم مانند مقاومت دارای انواع مختلفی است. در این مقاله به بررسی تست انواع خازن توسط مولتی متر خواهیم پرداخت.
تست انواع خازن
تست خازنهای کمتر از ۱۰ نانو فاراد
تست خازنهای کمتر از ۱۰ نانو فاراد به سادگی توسط مولتی متر انجام نمی شود و فقط با خازن سنج تست می شود. در صورتی که خازن سنج ندارید روش های زیادی برای تست این نوع خازن ها می توان به کار برد.
یکی از روش های جالب تست این نوع خازن ها به صورت زیر می باشد:
برای تست این نوع خازن ها، سه دور سیم روپوش دار معمولی را به دور هسته “ترانس های ولتاژ تلویزیون” پیچیده و یک سر سیم را به شاسی یا گراند دستگاه وصل می نماییم. سپس خازن را به سر بعدی متصل و با یک مقاومت ۱۰ کیلو اهمی به شاسی تلویزیون متصل می کنیم.
در این حالت تلویزیون را روشن می کنیم. طبیعی است که ترانس HV در سیم پیچ ، القاء حدود ۲۵ الی ۳۰ ولت پیک تو پیک خواهد داشت که متوسط RMS آن توسط مولتی متر نزدیک ۶ ولت AC نشان داده می شود. حال ولتاژ دو سر خازن را اندازه گیری می نماییم.
از این روش می توان برای تست انواع خازن های پلاستیکی استفاده کرده و نتایج مختلفی برای انواع خازنها تجربه نمود.
در این تست اگر دوسر خازن ولتاژی نداشته باشد به معنی شورت خازن و اگر تقسیم ولتاژی مابین مقاومت و خازن صورت نگیرد به معنی قطع خازن می باشد.
لازم به توضیح است که باید مقدار خازن و مقاومت را درست انتخاب نمود.
تست خازن های بالاتر از ۱۰nf الی ۱میکرو فاراد
برای تست این نوع خازن ها به یک مولتی متر آنالوگ ( عقربه ای ) نیاز دارید.
رنج مولتی متر را روی Rx10 قرار دهید.
لحظه اتصال ترمینالهای مولتی متر، اگر خازن خالی باشد توسط پیل ۹ ولت داخل مولتی متر شارژ شده و در حین شارژ عقربه مولتی متر اهم مدار را در لحظه عبور جریان نشان می دهد. مقدار ماکزیمم حرکت عقربه را برای همیشه بخاطر بسپارید؛ زیرا تقریباً متناسب با ظرفیت خازن، عقربه منحرف می شود.
در این روش بعد از شارژ کامل خازن ، اگر خازن نشتی نداشته باشد سالم است و اهم قرائت شده بی نهایت را نشان می دهد؛ و در صورتیکه خازن نشتی داشته باشد عقربه مقدار اهمی را نشان می دهد که گویای میزان نشتی خازن است؛ پس در این روش می توان نشتی یا عدم نشتی خازن را نیز مشخص نمود.
اگر خازن قطع باشد هیچگونه عکس العملی مشاهده نمی شود و عقربه هیچ انحرافی نخواهد داشت.
تست خازنهای ۱میکرو فاراد الی ۱۰ میکرو فاراد
قبل از نتیجه گیری به عرض میرسد که چون این خازنها الکترولیتی میباشند، ممکن است تغییر ظرفیت بدهند؛ لذا این آزمایش فقط حالت قطع و یا اتصال کوتاه خازن را نشان میدهد.
در بعضی مراحل، تغییر ظرفیت و وجود نشتی در خازن باید خازن توسط خازن سنج تست شود؛ ولی این دلیل، برای یک تعمیر کار و یا یک الکترونیک کار سبب نمی شود که این روش را یاد نگیرد.
برای این تست مولتیمتر را در رنج Rx1k قرار داده و سپس شارژ و دشارژ خازن را باتوجه به قطبین باطری داخل مولتیمتر (سیم مشکی مثبت و سیم قرمز منفی باطری است) انجام میدهیم.
تست خازنهای بالاتر از ۱۰ میکرو فاراد
برای تست این نوع خازن باید مولتی متر را در رنج Rx100 قرار دهیم.
شارژ و دشارژ خازن را ملاحظه نموده توجه به قطبین الزامی است و نشتی در حد جزئی قابل قبول است؛ بنابراین بعد از شارژ، عقربه اهم زیادی را نشان می دهد.
اگر خازن موجب حرکت عقربه نگردد یعنی قطع و در صورتیکه صفر باشد یعنی خازن اتصال کوتاه است؛ و اگر اهم کمی نیز قرائت شود به معنی خراب بودن خازن است.
منبع: سیاره الکتریک