دنیای اطلاعات: فاموتیدین با نام تجاری (Pepcid) یکی از پرمصرف ترین داروها جهت درمان مشکلات عادی تا شدید گوارشی می باشد که توسط شرکت های متفاوتی در ایران تولید می شود. این دارو بصورت قرص خوراکی ۴۰ و ۲۰ میلی‌گرم در داروخانه ها موجود است و فروش آن بدون نسخه ی پزشک نیز مجاز می باشد.
فاموتیدین جهت بهبود زخم های گوارشی که ناشی از ترشح بیش از حد اسید معده ایجاد شده باشند استفاده می شود. شایع ترین مورد مصرف این دارو در درمان بازگشت اسید و محتویات آن به مری و گلو و معده دردهای عصبی است. اسید معده در حالت عادی در معده ترشح می شود تا به هضم غذا کمک کند اما افزایش ترشح آن می تواند مشکلاتی مانند التهاب، زخم گوارشی و رفلاکس به همراه داشته باشد.
فاموتیدین چگونه عمل می‌کند؟
این دارو در واقع یک آنتی هیستامین است که بر روی سلول های ترشح کننده ی اسید در معده اثر کرده و مانع ترشح اسید می شوند.
از داروهای مشابه فاموتیدین در این دسته رانیتیدین و سایمتیدین هم نام آشنایی دارند و پرمصرف می باشند.
اگر فاموتیدین جهت درمان رفلاکس ( در اصطلاح عامیانه ترش کردن) یک بار در روز تجویز شده باشد، بهترین زمان مصرف آن شب ها پیش از خواب است. این دارو با غذا تداخل ندارد و می تواند قبل یا بعد از غذا مصرف شود.
فاموتیدین نسبت به سایر داروهای هم گروه خود از عوارض کمتری برخوردار است اما ممکن است اسهال یا یبوست و نفخ شکمی یا سردرد و سرگیجه ی خفیف را تجربه کنید که می توانید با مشورت داروساز خود راهکار بهبود آنها را بیابید.
تداخلات مهم فاموتیدین
مصرف فاموتیدین همراه با داروهایی که اسید معده را خنثی می کنند مانند شربت های معده (آلومینیوم ام جی اس، منیزیم هیدروکساید و..) باعث کاهش اثر این دارو می شود.
به علت تاثیر فاموتیدین بر روی آنزیم های کبدی و با توجه به اینکه که بسیاری از داروها در بدن توسط کبد از بین می رود، بهتر است پیش از مصرف فاموتیدین لیستی از داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید.
در صورتی که سابقه ی مشکلات کلیوی یا کبدی دارید با پزشک خود در مورد مصرف این دارو مشورت کنید.
ممکن است مصرف فاموتیدین در سالمندان با عوارض بیشتری همراه باشد. از این جهت احتیاط در مصرف دارو در این گروه سنی لازم است.
از آنجا که کشیدن سیگار منجر به افزایش مقدار اسید معده می شود، ممکن است تاثیر فاموتیدین را کاهش دهد و علایم شما بدتر شود.
اگر وزن بالایی داشته باشید با کاهش وزن به علت کاهش فشار بر روی معده ترشح اسید کمتر شده و فاموتیدین بهتر عمل می کند.
مصرف برخی موادغذایی مانند گوجه فرنگی، نعنا، شکلات، غذاهای پر ادویه و نوشیدنی های گرم، کافیین دار و الکلی می توانند علایم بیماری گوارشی را بدتر کنند.بطورکلی بهتر است مصرف هر غذایی که ترشح اسید معده شما را افزیش می دهد وعلایمتان را تشدید می کند را محدود نمایید.
با مصرف مایعات و غذاهای آبکی در واقع اسید معده رقیق تر می شود که این مساله سبب تسهیل بازگشت اسید از معده به مری می شود پس تا جای ممکن از مصرف آّب و غذای آبکی قبل از خواب خودداری کنید و حداقل نیم تا یکساعت پس از غذا دراز نکشید.
موارد مصرف فاموتیدین
فاموتیدین در درمان زخمهای خوش خیم معده و دوازدهه، زخم ناشی از برگشت محتویات معده به مری و سندرم زولینگر- الیسون به کار می رود.
بارداری و شیردهی
در بارداری میتواند با نظر پزشک مصرف شود ولی در شیردهی توصیه نمی‌شود.
مکانیسم اثر فاموتیدین
این دارو از طریق رقابت با هیستامین در سطح گیرنده های H2 در سلول های جداره ای، ترشح پایه ای اسید معده و همچنین تحریک ترشح اسید توسط غذا ، پنتاگاستریل و سایر محرکهای ترشح اسید معده را مهارمی کند.
فارماکوکینتیک فاموتیدین
این دارو به سرعت ولی به طور ناقص ۴۵-۴۰ درصد از مجرای گوارش جذب می گردد و به میزان کمی در اولین عبور کبدی خود متالیزه می گردد. اتصال دارو به پروتئین های پلاسما کم است. اوج غلظت سرمی آن طی اثر دارو ۱۲-۱۰ ساعت می باشد. بیشتر داروبه صورت تغییر نیافته از کلیه دفع می گردد.
عوارض جانبی فاموتیدین
عوارض این دارو شایع نیست و بیشتر شامل اسهال، یا یبوست، سرگیجه یا سردرد و نفخ شکم می باشد.
تداخلات دارویی فاموتیدین
جذب این دارو در حضور آنتی اسیدها کاهش می یابد.
با وجود آنکه فاموتیدین در مقایسه با سایمتیدین یک مهار کننده ضعیف تر آنزیم های کبدی است، بااین وجود در مصرف همزمان سایر داروها با این دارو باید احتیاط کرد.
هشدار ها
۱- بیمارانی که به سایمتیدین عدم تحمل نشان می دهند، ممکن است این دارو را نیز تحمل نکنند.
۲- در صورت وجود عیب کار کبد یا کلیه، با احتیاط مصرف شود.
۳- به طور کلی مصرف داروهای مسدد گیرنده H2 بندرت برای بیش از ۸ هفته ضروری است. برای مصارف طولانی مدت این داروها مطالعه ای صورت نگرفته است.
توصیه های دارویی فاموتیدین
۱- کشیدن سیگار موجب کاهش اثر این دارو می شود.
۲- برای بیماران سالخورده یا مبتلا به نارسایی کبدی یا کلیوی ممکن است به کاهش مقدار مصرف دارو نیاز باشد.
توجه
پرخوری و مصرف غذای پرچرب نیز می تواند باعث کاهش اثر درمانی این داروها شود.
عموما مصرف این دسته دارویی تا زمان بهبودی بیمار است و نیاز به مصرف طولانی مدت نمی باشد اما با توجه به شدت بیماری و نوع آن طول درمان با این دارو متفاوت می باشد.
منبع: دارویاب
